Platon, M.Ö. 427-347 yılları arasında yaşamış, Antik Yunan felsefesinin en önemli temsilcilerinden biridir. Sokrates’in öğrencisi, Aristoteles’in hocası olan Platon, felsefenin kurucusu olarak kabul edilir. Platon’un hayatı hakkında kesin bilgiler olmasa da, yazdığı diyaloglar ve bazı antik kaynaklar sayesinde onun düşüncelerini ve yaşadığı dönemi anlamak mümkündür.
Platon, Atina’nın soylu ve zengin bir ailesinden gelmektedir. Babası Ariston, Atina kralı Kodros’un soyundan, annesi Periktione ise Solon’un akrabasıydı. Platon’un çocukluğu ve gençliği, Atina’nın Peloponez Savaşı’nda Sparta’ya yenilmesi ve demokrasinin yıkılması gibi siyasi çalkantılarla dolu bir döneme denk gelmiştir. Platon, bu dönemde Sokrates’in öğrencisi olmuş ve onun ahlak felsefesinden derin bir etki almıştır.
Platon, Sokrates’in M.Ö. 399’da idam edilmesinden sonra Atina’dan ayrılmış ve Akdeniz çevresinde seyahat etmeye başlamıştır. Bu seyahatler sırasında Mısır, Sicilya, Güney İtalya gibi yerleri ziyaret etmiş ve oradaki bilge kişilerle görüşmüştür. Platon’un seyahatleri, onun felsefesinde önemli bir rol oynamıştır. Özellikle Mısır’daki matematik ve astronomi bilgisi, Sicilya’daki Pythagorasçı okul ve Güney İtalya’daki Elealı filozoflar, Platon’un idealizm ve metafizik görüşlerinin oluşmasında etkili olmuştur.
Platon, M.Ö. 387’de Atina’ya dönmüş ve Akademia adını verdiği bir felsefe okulu kurmuştur. Bu okul, Batı dünyasının ilk üniversitesi olarak kabul edilir. Platon, ömrünün geri kalanını burada geçirmiş ve öğrencilerine felsefe öğretmiştir. Platon’un en ünlü öğrencisi Aristoteles’tir. Platon, aynı zamanda yazmaya da devam etmiş ve diyaloglar adı verilen eserlerini kaleme almıştır. Bu eserlerde Sokrates’in konuşmalarını aktaran Platon, kendi felsefesini de ortaya koymuştur.
Platon’un felsefesi, genel olarak idealizm olarak adlandırılır. Platon’a göre gerçek varlık, duyularla algılanamayan ama akılla kavranabilen idealar (veya formlar) dünyasındadır. İdealar, mükemmel, değişmez ve ezeli varlıklardır. Duyularla algıladığımız fiziksel dünya ise ideaların gölgelerinden ibarettir. Platon’un en ünlü idealarından biri iyilik (veya güzellik) idealidir. Platon’a göre insanın amacı bu ideale ulaşmaktır.
Platon’un felsefesi, aynı zamanda siyaset felsefesi de içerir. Platon, ideal devletin nasıl olması gerektiğini Devlet adlı eserinde anlatmıştır. Platon’a göre ideal devlet, üç sınıfa ayrılır: yöneticiler (veya filozof krallar), askerler ve işçiler. Her sınıfın kendine göre bir erdemi vardır: yöneticiler için bilgelik, askerler için cesaret, işçiler için ise ölçülülük. Bu erdemlerin uyum içinde olması, devletin adaletini sağlar.
Platon, M.Ö. 347’de 80 yaşında öldüğünde, Akademia’yı öğrencisi Speusippos’a bırakmıştır. Platon’un felsefesi, Batı düşünce tarihinde büyük bir etki bırakmıştır. Özellikle Hristiyanlık, İslam ve Rönesans dönemlerinde Platon’un felsefesi yeniden yorumlanmış ve geliştirilmiştir. Platon, felsefenin babası olarak anılmaya devam etmektedir.
